ΜΝΗΜΗ
Καθυστερημένη αναγνώριση και αποζημίωση
Η τραυματική εμπειρία της γερμανικής κατοχής για το σύνολο του πληθυσμού της Ελλάδας επισκιάζει για δεκαετίες τη μνήμη των σχεδόν 60.000 Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Η Ελλάδα διαπραγματεύεται με τη Δυτική Γερμανία το 1960 την καταβολή αποζημίωσης ύψους 115 εκατομμυρίων μάρκων. Όλα τα ελληνικά θύματα του εθνικοσοσιαλισμού δικαιούνται αποζημίωση. Αν και το ένα τρίτο από αυτά ήταν Εβραίοι, δεν λαμβάνουν ούτε το 10% των χρημάτων. Μόνο οι λίγοι επιζώντες που έχουν την ελληνική υπηκοότητα μπορούν έστω να υποβάλουν αιτήσεις. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για την επιστροφή των λεηλατημένων εβραϊκών περιουσιών παραμένουν άκαρπες.
Πρώτη επεξεργασία των εγκλημάτων στην Καρυά
Το 1945, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης διερευνά κατηγορίες εναντίον ενός πρώην διερμηνέα του στρατοπέδου της Καρυάς, ο οποίος, όπως και άλλοι Εβραίοι κρατούμενοι, κατηγορείται ως «προδότης».
Το 1952, η Κοινότητα της Θεσσαλονίκης λαμβάνει για πρώτη φορά πληροφορίες σχετικά με έναν ομαδικό τάφο δολοφονημένων Εβραίων εργατών στην «Καρυά κοντά στη Θήβα». Η κοινότητα θέλει να κηδέψει τα θύματα με σωστό τρόπο. Η ασαφής τοποθεσία καθιστά την έρευνα πιο δύσκολη. Οι αρχές δεν υποστηρίζουν το σχέδιο.
Ξεχασμένο έγκλημα της καταναγκαστικής εργασίας
Η καταναγκαστική εργασία του εβραϊκού πληθυσμού για τις κατοχικές δυνάμεις μνημονεύεται ελάχιστα. Μόλις τον Οκτώβριο του 1988 η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης τοποθετεί μια αναμνηστική πλάκα στην αποβάθρα του σιδηροδρομικού σταθμού στο Λιανοκλάδι, τόπο καταναγκαστικής εργασίας. Το μνημείο αφαιρείται 20 χρόνια αργότερα για άγνωστους λόγους. Με πρωτοβουλία της Κοινότητας, το 2021 αποκαλύπτεται ένα δεύτερο μνημείο, το οποίο λίγους μήνες αργότερα καταστρέφεται από αγνώστους και στη συνέχεια αποσυναρμολογείται.